وسایل سرگرمی کودکان باید بر اساس علایق شخصی انتخاب شوند و جنسیت کودک ملاک برای انتخاب نباشد. اسباب بازی‌ها جنسیت مدار نیستند، بلکه این فروشندگان هستند که آنها را به صورت مجزا در قفسه‌ها می‌چینند و به فروش می‌رسانند.

برای 39 نفر مفید

اسباب بازی دخترانه و پسرانه نداریم

تفکیک جنسیتی اسباب بازی

این روزها بیشتر والدین از اینکه اسباب بازی بچه‌ها بر اساس رنگ صورتی و آبی تفکیک کنند، خسته شده‌اند. طی کنفرانسی که با تمرکز بر موضوع “گونه‌های جنسیتی متفاوت و رسانه‌ها” با حضور جمعی از کارشناسان و تولیدکنندگان وسایل سرگرمی و اسباب بازی کودکان برگزار شد. تصمیم جدی مبنی بر حذف برچسب بر روی اسباب بازی‌هایی که جنسیت کودک را مشخص می‌کرد، اعلام شد. غالبا تفکیک اسباب بازی بر اساس جنسیت یا از سمت فروشندگان اسباب بازی جهت بازاریابی بهتر صورت می‌گیرد و یا تحت تاثیر کلیشه‌های قدیمی والدین چنین انتخابی هست.

شاید بارها در فروشگاه‌ اسباب بازی دیده باشید که چیدمان قفسه‌های اسباب بازی به این صورت هست که عروسک‌ها و سرویس‌های چای خوری آبی و صورتی در یک قفسه و کامیونها، ماشین کنترلی و بازی‌های ساختنی لگو و پازل در قفسه دیگری قرار دارد و این نوع چیدمان بازاریابی خوبی حساب می‌شود . خیلی از فرشندگان اسباب بازی از این دسته بندی استقبال می‌کنند و وقتی برای خرید به فروشگاه می‌روید اولین سوالی که میشه این هست که اسباب بازی دخترانه و پسرانه نیاز دارید.

باشگاه ایالت  متحده به نام “Let Toys Be Toys”، فروشگاه های اسباب بازی را از تفکیک سازی لوازم سرگرمی و کتابها بر اساس جنسیت کودک منع کردند.و طی گزارشی از سوی روانشناسان کودک و جامعه شناسان مشخص شد که والدین نسبت به این تصمیم گیری مبنی بر عدم تفکیک جنسیتی اسباب بازیها ابراز رضایت فراوان دارند.

پروفسور و محقق لابراتوار رشد کودک در دانشگاه منموت، لیزا دینلا، از نگرانی محققان درباره تاثیر جداسازی اسباب بازیها برحسب جنسیت کودک سخن گفت.

بطور عمومی اسباب بازی پسرانه جنگی و خشن هستند (مانند کشتی گیری، سرباز، شمشیر، تفنگ و غیره) و اسباب بازیهایی که به دخترها نسبت داده می‌شوند بیشتر به ظاهر پرداخته شده (مانند عروسک باربی، وسایل آرایش، زیور آلات، اکسسوری و غیره) که در هر دو گروه اسباب بازی پسرانه و اسباب بازی دخترانه با هدف خشونت و یا پرداختن و توجه به ظاهر یکی از جنبه های مشکل آفرین هستند.

اسباب بازی بر اساس ویژگیها در دسته ساختنی، هیجانی، آموزشی، جنگی، موسیقیایی، وانمودی … ارزیابی می‌شود و 5 دسته‌بندی دارند:

1. اسباب بازی کاملا دخترانه
2. اسباب بازی کمی دخترانه
3. اسباب بازی بیطرف یا خنثی
4. اسباب بازی کمی پسرانه
5. اسباب بازی کاملا پسرانه

اسباب بازی دخترانه با جذابیت ظاهری و مهارت‌های خانه‌داری همراه هست و دختر بچه‌ها نقش نگهدار و مراقب را بیشتر بازی می‌کنند در حالیکه اسباب بازی پسرانه همراه با خشونت، رقابت، هیجان و تا حدودی خطرناک هستند. اسباب بازی‌هایی که جنبه آموزشی، رشد فیزیکی، شناختی، هنری و دیگر مهارتها همراه هستند، مانند پازل‌ها و لگو بازی در دسته اسباب بازی بیطرف و پسرانه قرار دارند.

نتیجه می‌گیریم که اسباب بازی که شدیدا وابسته به جنسیت هستند در مقابل اسباب بازی از نوع بیطرف خیلی کمتر جنبه آموزشی جهت رشد و توسعه را دارا هستند.

در اسباب بازی هایی با ویژگی آموزش فکری و فیزیکی بیشتر بازار هدف پسرها هستند، اسباب بازی‌هایی با تمرکز بر روی دانش علمی، تکتولوژی، مهندسی و ریاضی (اسباب بازی stem ) از این دسته هستند. بر اساس مطالعات صورت گرفته دخترها به وضوح در مباحث علمی، تکنولوژی و مهندسی در مدرسه علاقه زیادی نشان می‌دهند ولی می‌بینیم که در جامعه شغل‌های پرستاری و خانه‌داری کثرت خانمها در مقابل شغل مهندسی خیلی بیشتر هست و اینها ناشی از همین کلیشه‌ها و باورهایی هست که از کودکی القاء شده است.

عقیده پرفسور و محقق “دینلا” بر این است که با انتخاب اسباب بازی مناسب به یادگیری مهارت‌های جدید و رشد ذهنی کودکان کمک می‌کنیم. عروسکها و وسایل بازی‌های وانمودی نظیر آشپزخانه‌‌ها در فراگیری زودهنگام مهارت‌های زبانی و تشخیص مراحل ترتیبی در روند وقوع اتفاقات موثر می‌باشند .” پیشنهاد داریم مطلب بازیهای وانمودی را ببینید تا بیشتر با اهمیت این مدل بازیها برای پرورش خلاقیت و تخیل پردازی کودک آشنا شوید.” نباید با استفاده از رنگ‌های دخترانه استفاده از این مدل اسباب بازی‌ها را مختص دخترها کرد، پسر بچه هم شاید به آشپزی علاقه داشته باشه و یک اجاق گاز صورتی کمی مدل بازی را دخترانه‌ به نمایش می‌گذارد.سازندگان اسباب بازی در نظر داشته باشند که با استفاده از رنگهای صورتی و آبی نباید برچسب جنسیتی بر روی کالا زده شود.اسباب بازی وسیله‌ای برای یادگیری هست. همینطور وسایل خانه سازی مانند لگو و پازل در آموزش مهارت‌های فضایی و مکانی به کشف و یادگیری فرمولهای ریاضی در هر دو جنسیت دختر و پسر کمک شایانی می‌کنند.

کریستیا اسپیرز برون، پروفسور دانشگاه کنتاکی ونویسنده مقالات گوناگون اهمیت بازی با عروسک را به منظور آموزش همدلی و چگونگی مراقبت از یک شخص خاطر نشان میکند. او می‌گوید مزیت توجه به جنسیت برای لوازم سرگرم کننده زمانی خود را نشان میدهد که کودک راجع به جنسیت خودش مسائلی را بداند در حالیکه این موضوع در مورد نوزادان صدق نمیکند.

در حقیقت “سوییت” در مطالعات اشاره دارد که بین دختران و پسران برای انتخاب اسباب بازی اختلاف سلیقه وجود دارد (به عنوان مثال دخترها بیشتر از پسرها نسبت به بازی با وسایل چرخدار علاقه نشان میدهند.)

کودکان تقلید پذیرند، به عنوان مثال، اگر دختر بچه‌ای، جمعی از دختران هم سن و سال خودش را نشان دهیم که با یک کامیون بازی می‌کنند او نیز به بازی با آن علاقه مند میشود. حتی کودکان کم سن و سال هم علاقه به خاص بودن دارند.

بر اساس همین تحقیق والدین در انتخاب مناسب نوع اسباب بازی و لباس کودک به جنسیت خیلی اهمیت می‌دهند و دلیل این موضوع هم به ارزشها و قوانین اجتماعی بر می‌گردد.اگر یک زمان دختر بچه‌‌ای به فیلم‌های تخیلی و ابر قهرمانهای داستان‌هایی مثل زرو علاقه نشان دهد، والدین آنها را تشویق به پرنسس بودن می‌کنند و اینها همه تاثیر گذار از کلیشه‌های قدیمی هست که باید اصلاح شود.

در طول دهه 1960 عروسکهای مناسب دختران و پسران بستگی به نقش و شغل اجتماعی آنها داشت(برای دختران، خانه داری و بچه داری و برای پسران، دانشمند شدن، مهندسی و یا گاوچرانی)

به هر حال، امید بر آن هست که روزی دسته بندی اسباب بازی‌ها بر اساس ویژگیهای آنها آموزشی، فیزیکی، وانمودی… مثل پازل، دوچرخه عروسک… باشد و به جای اینکه از لحاظ رنگ (آبی یا صورتی) اسباب بازی دخترانه یا پسرانه تفکیک شوند، با ترکیبی از رنگهای شاد مناسب برای هر دو جنسیت تولید شوند.

وسایل سرگرمی کودکان باید بر اساس علایق شخصی انتخاب شوند و جنسیت کودک ملاک برای انتخاب نباشد. اسباب بازی‌ها جنسیت مدار نیستند، بلکه این فروشندگان هستند که آنها را به صورت مجزا در قفسه‌ها می‌چینند و به فروش می‌رسانند.